„Perspektywa rynków energii a unia energetyczna”
20.05.2015r., godz. 11:00-14:00
Redakcja tygodnika „Polityka”, ul. Słupecka 6, Warszawa
Patronat merytoryczny: Społeczna Rada ds. Zrównoważonego Rozwoju Energetyki
Partner Wydarzenia
Uważny obserwator może zauważyć kształtującą się na rynku energetycznym dychotomię. Jedna jego gałąź rozwija się w kierunku integracji europejskiej sięgając po wymiar globalny. Jednocześnie coraz bardziej zdecydowanie rozrasta się gałąź energetyki lokalnej: gminnej, obywatelskiej, prosumenckiej. W coraz mniejszym stopniu można patrzeć na energetykę krajową jak na układ izolowany
i hierarchiczny. Taki obraz to już przeszłość.
Wydarzenia zza wschodniej granicy stały się motorem chęci stworzenia wspólnoty energetycznej w ramach Unii Europejskiej. Dla wielu krajów, w tym także dla Polski, priorytetem stało się uniezależnienie od dostaw surowców energetycznych z Rosji. Jednym z działań ilustrujących tę sytuację jest uruchomienie rewersu na gazociąg jamalski w niemieckim Mallnow, co powoduje zwiększenie przepustowości, a co za tym idzie obniżenie cen oraz znaczne zmniejszenie wrażliwości na zakłócenia dostaw.
Z drugiej zaś strony indywidualni odbiorcy końcowi znacznie mniejszą uwagę przykładają do bezpieczeństwa energetycznego kraju, a coraz bardziej obchodzi ich własny komfort energetyczny, który starają się uzyskać własnym sumptem. Stąd perspektywy rozwoju inwestycji prosumenckiej.
Fascynującym jest obserwowanie nowych, rodzących się właśnie trendów. 19 marca 2015r. odbył się szczyt Rady Europejskiej, podczas którego ustalona została ramowa struktura unii energetycznej. Ma się ona opierać na pięciu filarach: solidarności i zaufaniu, w pełni zintegrowanym europejskim rynku energii, efektywności energetycznej, bezpieczeństwie energetycznym, dekarbonizacji gospodarki, badaniach naukowych oraz innowacyjności i konkurencyjności. Główne naciski kładzione są na wzmożenie prac nad infrastrukturą energii elektrycznej i gazu (w tym połączeń międzysystemowych), wdrażanie prawodawstwa związanego z energetyką, zwiększenie wykorzystania źródeł lokalnych
i technologii niskoemisyjnych, a także podpisywanie umów handlowych z dostawcami na kupno gazu zgodnie z przepisami UE.
Działania te mają mieć wymiar regionalny, ale ma również nastąpić wymiana z sąsiadującymi państwami członkowskimi uwzględniająca autonomiczny wybór rozporządzania koszykiem energetycznym, co z kolei wymaga rozwoju połączeń transgranicznych.
Oprócz uniezależnienia się od dostaw z Rosji celem niniejszych działań jest osiągnięcie założeń klimatycznych do 2030r.
Wiele z poczynionych podczas szczytu ustaleń wzbudza skrajne emocje; w społeczeństwie polskim przykładem może być protest Związku Zawodowego Górników czy Zrzeszenia Związków Zawodowych Energetyków, Niemiecki rząd z kolei ma kłopot z akceptacją wspólnych zakupów gazu w warunkach wolnorynkowych. Nasuwa się także pytanie, co z rodzimym terminalem LNG w Świnoujściu? Na horyzoncie pojawiła się możliwość zakupu tańszego gazu z USA. Wszystko to stwarza nową, wymagającą analizy i dyskusji sytuację.
Działania te, jeżeli zostaną wdrożone i odpowiednio „unarzędziowane” (np. przez wykorzystanie koncepcji rynku mocy) to mogą zasadniczo przebudować sektor w wymiarze europejskim. Z drugiej strony energetyka rozproszona może wykreować silną presję konkurencyjną na krajową energetykę systemową. W niedługim czasie ta ostatnia będzie musiała dać sobie radę z ofertą europejską
z jednej strony a ofertą prosumencka z drugiej.
Jest bardzo mało prawdopodobne, że do uporania się z tymi wyzwaniami wystarczy dalsza konsolidacja, jeżeli w tej sytuacji w ogóle w czymkolwiek pomoże.
Celem niniejszej debaty jest wyjaśnienie powyższych zagadnień oraz przedyskutowanie możliwych rozwiązań.
W dyskusji udział wzięli:
- Tomasz Dąbrowski – Dyrektor Departamentu Energetyki, Ministerstwo Gospodarki;
- Artur Bramora - Poseł na Sejm RP;
- Mariusz Klimczak - Prezes Zarządu BOŚ S.A;
- Bronisław Nowiński – Dyrektor Departamentu Przesyłu PSE S.A;
- Paulina Dreżewska-Krok - Zastępca Dyrektora Departamentu Strategii i Regulacji PGNiG S.A.;
- Grzegorz Nowaczewski - Prezes Zarządu Virtual Power Plant;
- Ireneusz Łazor - Prezes Zarządu TGE S.A;
- Krzysztof Żmijewski - Sekretarz Społecznej Rady ds. Zrównoważonego Rozwoju Energetyki
